CÀ PHÊ BẢN ĐỊA - SINGLE ORIGIN COFFEE

Single origin coffee – tạm dịch “cà phê bản địa” phải thỏa mãn hai yếu tố cơ bản: Thứ nhất đó là một loại cà phê đơn nguồn gốc, không được phối trộn (blend) với bất kỳ loại cà phê nào khác. Thứ hai single origin coffee phải thể hiện những hương vị đặc trưng của vùng bản địa (trang trại, hay địa danh đi kèm).

 

Bạn đã bao giờ bước vào một quán cà phê, nhìn vào một loại cà phê được với nhãn dán Single origin coffee? Điều này thực sự có nghĩa là gì? Tại sao nó lại quan trọng? Bạn thậm chí có nên quan tâm?

 

Ý nghĩa của Single origin coffee

Nếu bạn hiểu như đúng nghĩa đen “Single origin” là “nguồn gốc duy nhất” – Vậy nguồn gốc này đang ở cấp độ trang trại, hợp tác xã, khu vực hay quốc gia?

 

‘Nguồn gốc duy nhất’ là một cụm từ nhỏ với một định nghĩa lớn. Ý nghĩa của ‘Single origin’ thường được đơn giản hóa để chỉ cà phê có nguồn gốc từ một nhà sản xuất, một nông trại hoặc khu vực duy nhất ở một quốc gia. Xuất phát từ một nông trại đơn lẻ hay một vùng trồng đơn lẻ có nghĩa là bạn có thể đi thêm một bước nữa để các nhãn cà phê cho bạn biết tên khu đất cụ thể – nơi mà cà phê được trồng hoặc đó có phải là microlot (một trạm chế biến địa phương) hay không.

 

Rất bao hàm; Tuy nhiên, đây không phải là tất cả những gì mà Single origin coffee thể hiện. Thực sự Single origin coffee có những tầng ý nghĩa rất rộng trên phạm vi địa lý, và như SCAE ‘s Andra Vlaicu – đã từng phát biểu:

 

Điều quan trọng nhất về single origin coffee là ở việc truy xuất nguồn gốc của cà phê, bạn có thể biết chính xác một loại cà phê đến từ đâu và được đảm bảo rằng nó không được phối trộn (blend) với bất kỳ loại cà phê nào khác. Single origin coffee có một chất lượng nổi trội, được canh tác từ những vùng thổ nhưỡng đặc thù về khí hậu, cảnh quan – Vì vậy single origin coffee sẽ mang theo hương vị đặc trưng của mỗi vùng bản địa nơi chúng được canh tác – perfectdailygrind

 

Vì vậy, đó là lý do tại sao giới mộ điệu cà phê trong làn sóng thứ ba yêu thích cà phê bản địa – tất cả đều nhằm hiểu sâu hơn về hồ sơ hương vị của một loại cà phê và hồ sơ đó bị ảnh hưởng như thế nào bởi những gì diễn ra tại chính nguồn gốc của nó.

 

Sự phổ biến ngày càng tăng của Cà phê đơn nguồn gốc

Vậy single origin coffee có vai trò như thế nào? Và vì sao ngành cà phê thế giới nhanh chóng phổ biến một khái niệm trên toàn cầu chỉ trong vài thập kỷ?

 

Chúng ta cần biết rằng ngành công nghiệp cà phê phát triển với sự pha trộn các giống loại cà phê từ nhiều nguồn gốc khác nhau, cà phê “Blend” đã chiếm vị trí quan trọng trong việc thúc đẩy tiêu thụ cà phê trên toàn thế giới vì khả năng duy trì tính đồng nhất trong hương vị. Mỗi loại cà phê có những ưu điểm cũng như khiếm khuyết trong hương vị khác nhau và việc phối trộn lại mang đến khả năng tiếp cận nhiều hương vị tốt hơn giảm đi các hương vị xấu trong mỗi loại cà phê.

 

Trong một phong trào cà phê được thu hút bởi sự minh bạch ngày càng tăng và các mô hình giao dịch mới như direct trade coffee hay sustainable coffee – không có gì ngạc nhiên khi các nguồn gốc đơn lẻ đang trở nên phổ biến.

 

Tuy nhiên từ khi làn sóng cà phê thứ hai nổi dậy với phong trào Specialty Coffee và nối tiếp với làn sóng cà phê thứ ba qua việc thúc đẩy tiêu thụ và nâng cao trải nghiệm Specialty Coffee. Thay vì phục vụ một vài loại cà phê blend quanh năm, các quán cà phê 3rd wave giờ đây có thể phục vụ nhiều loại cà phê đa dạng nguồn gốc mang tính “độc quyền”. Và vì không có hai loại cà phê nào giống nhau, nên người dùng có thể đặt hai loại cà phê cạnh nhau và so sánh những đặc điểm thú vị trong hương vị mỗi loại cà phê. Qua đó Single origin coffee đã làm nên tính “đặc chủng” của mỗi loại cà phê và nâng cao trải nghiệm Specialty coffee.

 

Chuỗi cung ứng của Single origin coffee

Vậy sự phổ biến ngày càng tăng của các nguồn gốc đơn lẻ có ảnh hưởng gì đến sản xuất?

 

Nó chỉ ra rằng chuỗi cung ứng của cà phê đơn nguồn gốc là một lực lượng thị trường đủ lớn để ảnh hưởng đến các phương pháp canh tác. Một số nông dân (được dán nhãn cà phê đặc sản) đang phát triển và cải tiến các loại cây trồng chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu của nhà rang xay. Các thử nghiệm mới được áp dụng cho việc lựa chọn giống cây trồng của họ, kiểm soát trong giai đoạn sinh trưởng, thời gian và kỹ thuật thu hoạch, cũng như phương pháp chế biến.

 

Những thử nghiệm này sẽ không bao giờ xảy ra nếu không có thương mại trực tiếp (direct trade coffee). Sự giao tiếp giữa các nhà rang xay và nông dân ngày càng lớn hơn, và quan trọng hơn đối với việc theo đuổi cà phê chất lượng cao. Nông dân sản xuất dựa vào các nhà rang xay để nhận biết về xu hướng thị trường trong khi các nhà rang xay cà phê đặc sản, những người luôn tìm kiếm một nguồn gốc mới thú vị để giới thiệu, giờ đây có thể dễ dàng xác định vị trí các nhà sản xuất và học hỏi từ họ.

 

Trên thực tế, hiếm khi tìm thấy một nhà rang xay cà phê đặc sản mà không có sự hiểu biết chi tiết về tác động của việc canh tác và chế biến đối với hạt cà phê của họ. Người trồng, người mua hàng và người rang xay tách cà phê cùng nhau làm việc trên trang trại, để so sánh hồ sơ chế biến, bảng điểm cupping và cả thông tin và cà phê được giao dịch, qua đó người tiêu dùng có thể nhận thấy sự gia tăng chất lượng của các loại Single origin coffee

Ngành cà phê đo lường chất lượng Single origin coffee như thế nào?

Đến đây, chúng ta đã xác định rằng cà phê bản địa đơn nguồn gốc có nghĩa là cà phê ngon, và nhu cầu đối với loại cà phê này kết hợp với thương mại trực tiếp đã dẫn đến sự gia tăng cả về chất lượng và tính sẵn có của cà phê đặc sản – nhưng làm thế nào chúng ta biết một loại Single origin coffee có chất lượng tốt ?

 

Đó là lúc các hệ thống đánh giá ngành phát huy tác dụng. Các hệ thống được tôn trọng trên toàn cầu này (đó có thể là Cup of Excellence) đo lường chất lượng của cà phê, trong đó các loại cà phê xuất xứ từ các vùng canh tác nhỏ lẻ thường chiếm ưu thế. Các hệ thống này không chỉ hướng dẫn người tiêu dùng mua cà phê tốt; Họ còn khuyến khích việc không ngừng theo đuổi đậu chất lượng cao hơn. Khi các nhà rang xay sử dụng các hệ thống này trong hoạt động tiếp thị của họ, việc nông dân canh tác ra một loại cà phê xuất sắc sẽ có thêm một phần thưởng tài chính đáng kể.

 

Ba hệ thống chính được sử dụng là Cup of Excellence, Coffee Quality Institute Q (CQI-Q), và Coffee Review. Cuộc thi Cup of Excellence nhằm ghi nhận chất lượng và sự cẩn thận trong sản xuất các lô hàng chuyên dụng, quý hiếm, được coi là hình thức công nhận cao nhất trong ngành đặc sản. Hệ thống CQI-Q tuân thủ các tiêu chuẩn của SCA và đánh giá, ở cấp độ nhà sản xuất và nông trại, các loại Arabica hảo hạng, Robusta hảo hạng và hỗn hợp. Mặt khác, Coffee Review là vô giá đối với các nhà rang xay và bán lẻ. Được cho là hướng dẫn mua cà phê có ảnh hưởng và được đọc nhiều nhất trên thế giới.

 

Nông dân nói gì về Single origin coffee

Bây giờ chúng ta đã nghe tất cả lý thuyết về cà phê có nguồn gốc đơn lẻ, những người nông dân trồng cà phê nói gì về những loại cà phê này?

 

Những người nông dân trồng cà phê ngày nay, đặc biệt là những người tập trung vào cà phê đặc sản và nguồn gốc đơn lẻ, rất tự hào về chất lượng cà phê của họ. Họ quan tâm đến kết quả cuối cùng trong cốc và cách nó chuyển dịch đến người tiêu dùng. Như Andres Salaverria của Jasal Cafe ở El Salvador đã nói, “Các loại cà phê bản địa cho phép người tiêu dùng hiểu một loại cà phê hoặc hồ sơ hương vị theo đúng nghĩa của nó… Đó cũng là một cách tuyệt vời để cho người tiêu dùng thấy những gì đằng sau một loại cà phê cụ thể và tình yêu và niềm đam mê của mỗi nhà sản xuất đưa vào sản xuất của mình” – theo perfectdailygrind.com

 

“Nếu người tiêu dùng hiểu chất lượng của sản phẩm, điều đó đảm bảo tính bền vững cho tất cả mọi người đang nỗ lực hơn nữa trong từng mắc xích của chuỗi cung ứng cà phê. Nhân viên pha chế hoặc rang xay có thể cung cấp thông tin trực tiếp về người nông dân và trang trại; Điều đó thật đẹp và đó là lý do tại sao nguồn gốc đơn lẻ lại quan trọng” – Theo Cesar Magana, nông dân & nhân viên pha chế-rang xay tại Lechuza Cafe ở El Salvador,

 

Tóm lại, nông dân trồng cà phê chấp thuận cà phê Single origin coffee như một cách thức để tăng tính minh bạch về cà phê.

Tóm lại về cà phê xuất xứ bản địa

Chúng ta đã xác định rằng cà phê có nguồn gốc đơn lẻ là một lựa chọn tốt (đặc biệt nếu chúng đi kèm với giải thưởng Cup of Excellence)… nhưng đó có phải là tất cả những gì bạn nên tìm kiếm?

 

Tất nhiên là KHÔNG!

 

Khi các quán cà phê tìm cách cung cấp thứ gì đó ‘độc quyền’, và với nhiều nhà môi giới nhập khẩu sẵn sàng mang đến các lô cà phê nhỏ hơn (thay vì 300 bao cùng một loại), các nhà rang xay ngày càng có cơ hội cung cấp các loại cà phê độc quyền – có tên giống như các cơ sở sản xuất rượu và điều này dường như sẽ gây được tiếng vang với sự quan tâm của công chúng đối với việc nâng cao xuất xứ trong thực phẩm và đồ uống nói chung. Tuy nhiên là một khách hàn, chúng ta nên hỏi về quá trình chế biến sau thu hoạch cũng địa điểm và cách thức rang của loại cà phê này, vì đây là những yếu tố chính giúp bạn điều hướng quyết định theo hương vị cà phê thay vì thuần túy về mặt địa lý.

 

Tại đây chúng ta cần nhấn mạnh, ý nghĩa ban đầu của Single origin coffee là ở việc truy xuất nguồn gốc chứ không phản ánh hoàn toàn chất lượng cà phê. Các nhà rang xay có thể “thổi phồng” những tiềm năng chất lượng của một loại cà phê có nguồn gốc từ Nam Mỹ, hay Đông Phi nào đó. Nhưng điều chúng ta cần quan tâm là cách họ chế biến, bảo quản. Vì từ nguồn gốc đến tay người dùng. Cà phê đã trải qua rất nhiều công đoạn và tại mỗi khâu, yếu tố chất lượng được đảm bảo bởi những cá nhân, tổ chức hoàn toàn khác nhau.

 

Vì vậy nếu bạn đã có một loại cà phê xuất xứ tờ một vùng đất có tiềm năng chất lượng cao, được chế biến và rang đúng cách, hãy tập trung vào kỹ thuật pha chế nhiều hơn, để khám phá những hương vị mà Single origin coffee mang lại.

Nguồn: primecoffea.com