RANG XAY

Ở khoảng 196°C, cà phê sẽ tạo ra âm thanh nứt vỡ. Chúng ta gọi thời điểm này là First Crack hay ‘vết nứt đầu tiên’, đánh dấu những biến đổi quan trọng của hạt cà phê.

Bạn phải yêu cà phê để rang nó đúng cách ; bạn phải sống và hít thở cùng cà phê để thực sự thưởng thức nó. Có nhiều lý do để bài viết này ra đời, và không có cái nào trong số chúng nhằm quảng bá cho việc kinh doanh máy rang cà phê Probat.

Roast Profile – Được xem như một “nhật ký” ghi chép mọi biến đổi xảy ra trong quá trình rang cà phê. Nói một cách đơn giản, nếu Flavor Profile (hồ sơ hương vị) của một loại cà phê cho bạn biết các đặc tính về hương – vị, hậu vị, độ chua, độ ngọt, mức độ viên mãn, cân bằng… của một loại cà phê bất kì. Thì Roast Profile là một “hồ sơ quá trình” ghi lại các thông số thời gian, nhiệt độ, những điều chỉnh thực hiện trong quá trình rang để mang đến một kết quả hương vị nhất định.

Với những ai đã làm quen với khái niệm Roast Profile trong quá trình rang cà phê. thì ít nhất cũng đã từng một lần “rối não” với các đồ thị rang (Roast Graphs), thoạt đầu nhìn chúng có vẻ rất lý thuyết và khô khan, nhưng khi đã hiểu những đường cong này bạn sẽ dễ dàng nhận thấy giá trị của Roast Graphs trong việc đảm bảo chất lượng nhất quán của mổi mẻ rang.

Mùi thơm và hương vị mong muốn của cà phê được phát triển trong quá trình rang, trong đó hạt cà phê trải qua một loạt các phản ứng hóa học phức tạp dẫn đến sự thay đổi của các tính chất vật lý và hóa học. Trong phần đầu tiên của loạt bài hai phần này, ta sẽ tìm hiểu thêm về những thay đổi vật lý của hạt cà phê bên trong máy rang bắt đầu từ sự thay đổi cấu trúc hạt, quá trình giải phóng hơi nước dẫn đến các tiếng nổ (crack) và sự thay đổi màu sắc hạt…

Khi hạt cà phê chuyển mình trong sức nóng của máy rang, hàng trăm phản ứng hóa học sẽ liên tục diễn ra một số hợp chất sẽ phân hủy, một số bị biến tính thành các hợp chất khác và vô số các hợp chất mới được hình thành, tất cả các điều này cộng với một loạt các biến đổi về mặt vật lý sẽ hình thành trong nhân cà phê những hương vị độc nhất.

Quá trình rang cà phê ở một phương diện nào đó thường khiến ta liên tưởng đến thuật giả kim, mặc dù những người Ethiopia đầu tiên đã rang cà phê cách nay hàng trăm năm, nhưng có rất ít văn bản mô tả khoa học về quá trình rang. Vì thế, hầu hết các nhà rang xay học được kỹ thuật này từ các nhà rang có kinh nghiệm đi trước. Nhưng thông thường, các nhà rang xay trẻ học bằng từ thử nghiệm và sai lầm, rang và nếm từ vô số lô cà phê khác nhau, rồi từ đó xây dựng cho mình một hệ thống lý luận và kinh nghiệm riêng.

Có lẽ chúng ta sẽ không bao giờ biết chính xác những nhà rang xay cà phê đầu tiên xuất hiện khi nào, vì gần như chắc chắn rằng quá trình rang cà phê đã phát triển tự nhiên cùng với các dụng cụ nấu ăn trong cuộc sống thường ngày.

Khi nghiên cứu về lịch sử rang cà phê nói chung (và sự phát triển của máy rang cà phê nói riêng) chúng ta sẽ trông thấy sự tách bạch trong hai thời kỳ; Thứ nhất, từ lúc con người phát hiện và tìm ra những phương thức khác nhau để tiêu thụ cà phê, quá trình rang cà phê mới ở giai đoạn manh nha hình thành và còn mang tính cộng hưởng nhiều với việc nấu ăn tại nhà

Không có gì mới lạ khi nói về cà phê rang vừa & nhạt (medium & light roast) chúng đã trở nên phổ biến trong sự nổi lên của làn sóng cà phê thứ ba. Tuy nhiên, hầu hết mọi người trên thế giới đều biết đến tách cà phê đầu tiên của họ đều thông qua một loại cà phê rang đậm (DarkRoast) nào đó. Để hiểu thêm về lý do tại sao cà phê được rang đậm trong lịch sử và tương lai sẽ ra sao đối với các loại cà phê rang đậm bạn có thể bắt đầu với bài viết này.